Gele (dwerg)anaconda

{flike}

Bron: Maandblad van Ons Natuurgenot, Gouda
Tekst en foto's: M. v.d. Heijden

Zelf zie ik slangen het liefst in de natuur. Dus als we in de tropen zijn, gaan we altijd op zoek naar deze dieren, maar wat zijn die toch moeilijk te vinden. Ze horen of voelen ons veel eerder aankomen dan wij hen zien. Heel soms lukt het. Als ze net gegeten hebben en lui in een boom hangen of als ze in een watertje liggen. Om de Dwerganaconda te zien en te fotograferen, moesten we naar de dierentuin.

De Gele- of Dwerganaconda doet zijn eersten naam eer aan. Hij is meestal geel met grote zwarte vlekken aan de bovenkant en kleine vlekken aan de zij- en onderkant. Waarom deze slang Dwerganaconda wordt genoemd, is voor mij een raadsel. Dit dier kan tussen de 3 en 4 meter lang worden. Waarschijnlijk omdat de Groene anaconda (Eunectus murinus) die donkergroen van kleur is met zwarte ovale vlekken op zijn rug, 2 keer zo lang kan worden, namelijk tussen de 6 en 9 meter, zal de Gele anaconda wel als klein worden gezien. De vrouwtjes worden groter dan de mannetjes. Ze kunnen een lengte bereiken van wel 4,6 meter, terwijl de mannetjes maximaal 3,7 meter worden.

Hun ogen en neusgaten zitten op de bovenkant van de kop, zodat ze hun prooi ongezien kunnen benaderen vanuit het water en ze toch adem kunnen halen als dat nodig is. Deze waterdieren kunnen trouwens met gemak 10 minuten onder water blijven zonder adem te halen wat ook erg handig kan zijn bij het besluipen van een prooi.

De Gele anaconda leeft hoofdzakelijk in het stroomgebied en oevers van rivieren en moerassen in het regenwoud en wordt daarom ook wel waterboa genoemd maar hij vindt het ook heerlijk om zich op de oever op rotsen en grote takken te laten opwarmen door de zon. De moerassen kunnen zowel een houtige begroeiing hebben als meer kruidachtig.

Het is één van de meest berekenende en onbetrouwbare wurgslangen die er zijn. Deze slang wordt dan ook afgeraden aan onervaren reptielhouders, want in gevangenschap wordt hij al gauw onderschat, wat voor zeer vervelende toestanden kan zorgen met zelfs levensbedreigende situaties. In gevangenschap is deze grote slang, die behoort tot de meest sterke slangen ter wereld, een dier dat verre van een geschikt huisdier is en die alleen overgelaten moet worden aan verzorgers die weten wat ze in huis hebben gehaald en de kracht en berekenbaarheid van deze slang enigszins begrijpen. Het is absoluut aan te raden om de verzorging met 2 personen te doen. Alleen ben je al gauw zeer kwetsbaar als de slang je aanvalt en begint te wurgen, in je eentje is het onmogelijk om los te komen waardoor je botten en ingewanden zullen worden verpletterd door de enorme wurgkracht van deze slang. De slang heeft buiten een enorme kracht ook een flink arsenaal aan grote vlijmscherpe tanden die voor vervelende gevolgen kunnen zorgen.

In tegenstelling tot de Groene anaconda, de Reuzenpythons en grote boa's (die erg direct zijn met een aanval naar een prooi of belager), zijn de Gele anaconda's veel berekender om aan te vallen daar ze rustig lijken, maar tegelijkertijd zijn ze aan het wachten op hun kans tot een aanval, wat ze erg gevaarlijk maakt in hun gedrag. De anaconda ligt voornamelijk in het water te wachten tot een nietsvermoedende prooi water komt drinken om vervolgens een zeer precieze aanval te plegen op de prooi en deze met een enorme kracht te wurgen en vervolgens in zijn geheel naar binnen te werken.

De Gele anaconda staat boven aan de voedselketen, waardoor hun menu erg gevarieerd is en deze bestaat o.a. uit grote knaagdieren zoals ratten, capibara's, krokodilachtigen, vissen, hagedissen, en vogels. De prooi wordt bliksemsnel gepakt met de scherpe tanden en meteen omstrengeld en gewurgd.

Niet alleen heeft de Gele anaconda twee verzorgers nodig maar ook een zeer groot terrarium met een groot waterbassin waar de anaconda hoofdzakelijk in zal verblijven, maar een landgedeelte is net zo belangrijk.

Zoals alle anaconda's is ook deze soort eierlevendbarend; de jongen zitten "verpakt" in een vliesje en komen meteen uit nadat ze zijn geboren.

De naam anaconda komt uit het Tamil, en betekent olifantendoder. Omdat Sri Lanka een heel eind van Zuid-Amerika ligt is deze naam waarschijnlijk ooit gegeven aan de netpython en wordt nu gebruikt voor de anaconda. De vroege Spaanse kolonisten noemden deze slang “Matatoro” oftewel "stierenmoordenaar".

De anaconda kent diverse ondersoorten. Naast de Groene en Gele anaconda leven er nog twee soorten: Eunectes beniensis (Bolivian Anaconda) en de Eunectes deschauenseei (Dark-Spotted Anaconda). Helaas is er over die twee laatsten niet veel bekend.