De grootste door de mens gemaakte draaikolk

{flike}

Bron: Het maandblad van Danio Rerio, Delft

In 1980 was Lake Peigneur een onopvallend meer gelegen bij de Golf van Mexico in New Iberia in de staat Louisiana. Het zoetwatermeer was ongeveer 1300 are groot en was gemiddeld maar drie meter diep. Tevens was aan de waterrand een mooie botanische tuin gelegen, Jefferson Island genoemd. Diep onder het wateroppervlak bevond zich een zoutlaag met daarin een zoutmijn.

Vandaag is Lake Peigneur nog altijd even onopvallend. Alleen is het nu een 400 meter diep zoutwatermeer. We gaan even terug in de tijd en vertellen het verhaal van de grootste door de mens gemaakt draaikolk ooit.

In de vroege ochtend van 20 november 1980 besloten een aantal arbeiders hun olieboorplatform te verlaten, omdat ze dachten dat het ging instorten. Ze hadden boringen verricht op zoek naar olie onder Lake Peigneur. Wanneer hun boor kwam vast te zitten op ongeveer 400 meter diepte kregen ze deze niet onmiddellijk los. In hun pogingen om de boor alsnog te bevrijden hoorden ze enkele luide knallen en begon het boorplatform te kantelen. Ze kwamen tot de conclusie dat er iets serieus verkeerd was gelopen en besloten snel het platform te verlaten om met een bootje naar de oever van het meer te varen. Daar aangekomen keken ze in alle verbazing hoe hun enorme boorplatform van 5 miljoen dollar verdween in het meer dat maar 3 meter diep hoorde te zijn. Snel daarna begon het water op die locatie rond te draaien. Het was nauwelijks zichtbaar in het begin, maar de waterstroom bleef maar versnellen tot er uiteindelijk een draaikolk werd gevormd met een diameter van 300 meter met het centrum pal boven de plaats waar het boorplatform net was verdwenen.

Terwijl aan het oppervlak de draaikolk werd gevormd hoorde een arbeider van de zoutmijn onder het meer een vreemd geluid dat zijn richting uitkwam. Al snel had hij de oorzaak van het kabaal gevonden: het waren lege brandstofvaten die door een kniehoge waterstroom werden meegedragen. Hij sloeg zo snel mogelijk alarm. Vele van de 51 arbeiders die in de mijn werkten op 450 meter diepte zagen het alarm en repten zich naar het 400 meter niveau waar ze een lift naar de oppervlakte konden nemen. Het leek wel een eeuwigheid te duren, maar uiteindelijk geraakten alle mijnwerkers veilig boven met de trage 8-persoonslift, terwijl de mijn helemaal werd opgevuld met water. 

Blijkbaar was de zoutkoepel waarin de mijn zich bevond gepenetreerd door de boringen van op het meer.

Texaco, de opdrachtgever van de boringen, was ingelicht over de locatie van de zoutmijn, maar blijkbaar hadden de ingenieurs die de boringen gepland hadden enkele misrekeningen gemaakt. Zo kwam de boorkop uiteindelijk net in één van de bovenste schachten van de mijn terecht. Terwijl het water door het 14-inch boorgat stroomde loste het snel de zoutlagen op waardoor het gat elke seconde groter en groter werd.

Aan de oppervlakte was de draaikolk ondertussen een geweldige ravage aan het aanrichten door de enorme zuigkracht van het water. Een naburig boorplatform werd meegesleurd, alsook een laadkaai voor de boten, 70 are land van Jefferson Island, vrachtwagens, bomen, gebouwen en een hele parking.

Aan de oppervlakte was de draaikolk ondertussen een geweldige ravage aan het aanrichten door de enorme zuigkracht van het water. Een naburig boorplatform werd meegesleurd, alsook een laadkaai voor de boten, 70 are land van Jefferson Island, vrachtwagens, bomen, gebouwen en een hele parking.

Een sleepboot probeerde vergeefs om een boot zo te positioneren dat deze het kanaal blokkeerde om zo een aantal garnalenboten te redden. Nadat de bemanning zich nog net had kunnen redden, verdween ook de sleepboot in de zoutmijn.

Na slechts enkele uren was het meer dat een miljoen kubieke meter water bevatte helemaal leeggelopen. Het water dat de ontstane put inliep vanuit de zee via het kanaal vormde een 50 meter hoge waterval, tijdelijk de hoogste van de staat Louisiana. Terwijl het kanaal de krater tijdens de volgende dagen opvulde verschenen 9 van de verdwenen rivierboten terug aan de oppervlakte.

Ondanks de vele vernielingen van de draaikolk is niemand gedood of zelfs maar gewond geraakt door het incident. In twee dagen tijd werd het drie meter diepe zoetwatermeer vervangen door een 400 meter diep zoutwatermeer. Het biologische evenwicht van het onderwaterleven veranderde drastisch, vele soorten zoutwaterplanten en vissen kwamen zich hier vestigen. De eigenaars van de zoutmijn kregen van Texaco een schadevergoeding van 45 miljoen dollar en trokken zich definitief terug uit de mijnindustrie.