Stress bij terrariumdieren

{flike}

Door: Rogier van Rossem, voorzitter Herpetofauna

Stress iets menselijks? Echt niet. Ook terrariumdieren hebben hier last van. Wij geven je hier een aantal oorzaken.

In gevangenschap hebben terrariumdieren regelmatig last van stress. Dit is nogal moeilijk om te bepalen. De meeste stress blijft hierdoor onopgemerkt en kan de grondslag zijn voor meerdere gezondheidsproblemen.

Stress zoals mensen ervaren komt meestal door drukte, langdurige spanning, slaapproblemen en/of emotionele problemen. Het is enorm belastend en iedereen die ooit stress heeft ervaren weet hoeveel het van je lichaam vraagt. Dit is bij dieren niet anders, maar de oorzaken zijn vaak van hele andere aard.

Stress door aanraking
De meeste dieren ervaren stress tijdens het hanteren. Dit klinkt onlogisch, omdat wij als mensen fysiek contact vaak als prettig ervaren. In de dierenwereld is er een stuk minder aanraking en als deze er wel is, is het meestal om hele andere redenen. Een terrariumdier dat gehanteerd wordt, ervaart dit vaak als bedreigend (er zijn uitzonderingen natuurlijk). Een bedreigende situatie betekent ook vaak fysiek letsel of soms de dood in de natuurlijke leefomgeving. Dieren reageren hier heftig op. Soms uit zich dit in angst, agressie of vluchtdrift, maar in veel situaties merken we dat dieren juist erg stil blijven. Schijn bedriegt, want deze “rustige” dieren ervaren veel inwendige spanning en dit zorgt voor samentrekkingen van spieren.

Deze samentrekkingen zijn heel risicovol bij veel koudbloedige dieren. Door het werken van de spieren bouwt er melkzuur op in de spieren. Dit melkzuur veroorzaakt ook kramp bij mensen. Al dit melkzuur moeten worden afgebroken en afgevoerd uit het lichaam. De lever en de nieren moeten dus een stuk harder werken en het gebeurt zelfs dat er zoveel melkzuur in het bloed circuleert dat deze dieren zelfs een hartstilstand kunnen krijgen.

De truc bij hanteren is om het zo kort mogelijk doen en op de juiste wijze. Hierbij bedoelen we het correct hanteren zonder fysiek ongerief. Daarnaast moet je de nazorg niet vergeten. Over het algemeen kun je daarbij denken aan het dier in een verwarmde ruimte met veel rust zetten. Veelvuldig sproeien en aanbieden van drinkwater helpt bij de afvoer van opgebouwde afvalstoffen.

Stress kan ook ontstaan door het gebrek aan de juiste leefomstandigheden. Is er te weinig ruimte, dan kunnen er groeiproblemen staan. Als er geen schuilmogelijkheden zijn, kan het dier voedsel weigeren. Ook dat is een stressvolle situatie. Gelukkig zijn beide situaties snel op te lossen door een ruimere huisvesting te nemen en een mooie schuilmogelijkheid te plaatsen.

Klimaat
Dan bestaat er nog stress door verkeerde klimatologische omstandigheden. Hierbij leven de dieren structureel te warm of te koud. Dat beperkt ze in hun natuurlijke gedrag. Dit kan zelfs leiden tot gezondheidsproblemen en moet dus altijd opgelost worden. Te veel dieren in één terrarium is niet altijd een goed idee. Veel dieren zien soortgenoten en andere soorten als concurrenten voor voedsel en partners. Zij leven in de natuur vaak solitair en wij sluiten ze op met meerderen. Dit kan leiden tot allerlei klachten. De doorlopende spanning in zo’n terrarium is voor de dieren niet gezond en sommige leven echt in angst. Sommige reptielen veranderen van kleur als ze stress ervaren. Veel kameleons bijvoorbeeld kleuren heel donker.

Ziekte
De laatste vorm van stress die vaker voorkomt wordt veroorzaakt door een onderliggende ziekte. De dieren voelen zich niet prettig en kunnen dat ook niet duidelijk maken. Veel dieren proberen dit te verbergen, omdat ze bang zijn ten prooi te vallen aan roofdieren. Het kost erg veel energie.

Wat belangrijk is bij terrariumdieren is kennis van de soort en de behoeften. Laat je goed informeren en zorg ervoor dat er geen zaken kunnen ontstaan die stress veroorzaken. Mocht een dier toch last hebben van stress, neem dan contact op met een specialist die de problemen kan herkennen en goede adviezen kan geven.